Denizdeki dalgaları bir örnek üzerinden açıklamak daha kavrayıcı olacaktır. Denize attığınız ufak bir tahta parçasına dikkat edin. Plajdaki dalgalara bakın, o tahta parçasını bir parça geriye, sonra yukarıya, sonra biraz ileriye ve tekrar aşağı doğru oynatacaklardır. Tüm bu dalga hareketlerine rağmen tahta parçası nihayet ilk olduğu yere doğru geri dönecektir. İşte dalga hakkındaki ilk görüş budur.
DALGA NASIL OLUŞUR?
Dalga, suyu bir yerden başka bir yere taşıyan bir akıntı değildir, aksine tam tersine bir akıntıdır. Sadece suyun içindeki hareket için bir titreşimdir, okyanusun elektriksel titreşimleri gibi bir şeydir. Tam bir dalganın yarattığı enerjinin kaynağı, rüzgardır. Küçük dalgalarda, bunları hareket ettiren rüzgarın etkileri gözlenebilir.
Bütün bu enerjiyi meydana getiren dinamo, rüzgardır. Bir kere küçük dalgalar tepecikler teşkil etmeye başladığı zaman, rüzgar yanlarına çarparak onları gittikçe daha yükseklere ve daha derinlere doğru iter, bu sırasında da gittikçe daha fazla enerji ile doldurur. Bu durum, dalganın rüzgardan aldığı enerjinin yarısını suyun altına taşıdığı anlamına gelir.
Denizin dibine inen dalgıçlar, bu dalga kuvvetinin, deniz bitkilerini nasıl bir ritim halinde ileri geri salladığını görebilmektedir.
NORMAL DALGALAR YARIM KİLOLUK TAŞLARI YERİNDEN OYNATABİLİYOR
Araştırmalara göre Manş Denizinin sakin dalgalarının yarım kiloluk taşları 60 metre derinliğindeki istakoz ağlarına doldurduğu tespit edilmiştir. Bu örnek, sakin bir dalganın bile ne derece etkili olduğunu göstermektedir.
İrlanda’nın batı kıyılarının açıklarına yer alan birkaç yüz kiloluk kayaların da yüzey dalgaları tarafından taşındığı kayıtlarda yer almaktadır.
DALGALAR EN FAZLA NE KADAR YÜKSELEBİLİR?
Bilim insanları genellikle rüzgarın fırtınalı bir denizin dalgalarını yuvarlak olarak 15-16 metreden fazla yükselecek şekilde üfleyemeyeceğini söylerler.
Bu yüksekliğin üstünde ya dalgalar kendi ağırlıklarını taşıyamadıklarından ya da karşısında hiçbir engel tanımayan rüzgarın şiddetinin etkisi altında kaldıkları için parçalanırlar.
EN BÜYÜK DALGA BOYUTU NE KADAR?
Şu ana kadar ölçülmüş en büyük dalga, Amerikan Donanması tarafından bildirilmiştir. 1933 yılında Pasifik Okyanusunda karşılaşılan bu dalganın boyutu için 32-35 metre ifade edilmiştir. Dalganın tepesi ve dibinin arasındaki mesafe hesaplandığında ise 38 metre olduğu ifade edilmiştir.
